Ryszard Petru proponuje dwie niedziele handlowe w miesiącu. "Polacy płacą 40% więcej"

Poseł Ryszard Petru podczas debaty sejmowej 13 czerwca 2024 roku przedstawił projekt liberalizacji zakazu handlu w niedziele, proponując wprowadzenie dwóch niedziel handlowych w miesiącu. W swojej wypowiedzi przedstawił argumenty ekonomiczne i społeczne przemawiające za zmianą obecnych przepisów.

Koszyk zakupów droższy o 40% w niedziele

Jednym z kluczowych argumentów posła było wskazanie na znaczące różnice cenowe między zakupami w dni powszednie a niedzielami. Petru przedstawił konkretne porównanie kosztów identycznego koszyka produktów:

• W tygodniu w dyskoncie: 96 złotych
• W niedzielę w sklepie otwartym: 140 złotych
• Różnica: 40% więcej w niedziele

Koszyk zawierał podstawowe produkty: pomidory, chleb, masło, mąka, cukier, herbata, olej, ketchup, sok pomarańczowy, kawa, czekolada, dżem i jaja.

Skutki obecnego zakazu

Poseł przedstawił statystyki dotyczące wpływu zakazu handlu na polską gospodarkę:

Zamknięcie małych sklepów:

• 30 tysięcy zamkniętych polskich sklepów od wprowadzenia zakazu
• 3 tysiące zamkniętych małych sklepów tylko w 2023 roku

Wzrost dyskontów:

• 2015: 3,6 tysiąca dyskontów (27% rynku spożywczego)
• 2023: 5,4 tysiąca dyskontów (37% rynku spożywczego

Marnowanie żywności:

• 25 ton żywności wyrzucanych co niedzielę z powodu niemożności sprzedaży

32 wyjątki od zakazu

Ryszard Petru przypomniał, że obecna ustawa przewiduje liczne wyjątki, w tym handel na stacjach paliw, w kwiaciarniach, aptekach, sklepach z pamiątkami, piekarniach, cukierniach i lodziarniach. Z tych wyjątków korzysta ponad 10 tysięcy sklepów w Polsce.

Propozycja zmian

Główne założenia projektu:

• Dwie niedziele handlowe w miesiącu
• 100% wyższe wynagrodzenie za pracę w niedziele
• Dni wolne w okresie 6 dni przed lub po przepracowanej niedzieli

Korzyści ekonomiczne:

• 20 tysięcy nowych miejsc pracy w handlu
• Wzrost obrotów o około 25 miliardów złotych
• Kilkaset milionów złotych więcej wpływów do budżetu

Porównania międzynarodowe

Poseł przedstawił przegląd regulacji handlu niedzielnego w innych krajach: 
Kraje bez zakazów krajowych: Bułgaria, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Litwa, Łotwa, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Szwecja, Włochy, Irlandia.

Kraje z ograniczeniami i wyjątkami:

• Anglia i Walia: duże sklepy 10-18, małe bez ograniczeń
• Francja: sklepy spożywcze do 13:00, 12 niedziel handlowych rocznie na poziomie gminnym
• Hiszpania: każda wspólnota autonomiczna ustala własny kalendarz
• Holandia i Niemcy: możliwość modyfikacji przez władze lokalne

Postulat decentralizacji

Petru zaproponował przeniesienie kompetencji dotyczących handlu niedzielnego na poziom samorządowy, argumentując że różne regiony mają różne potrzeby - niektóre wymagają handlu ze względów gospodarczych lub turystycznych, inne mogą preferować zakaz.

Zapowiedź konsultacji społecznych

Poseł zadeklarował organizację szerokich konsultacji społecznych z udziałem:

• Związków zawodowych
• Pracowników handlu
• Organizacji konsumenckich
• Właścicieli sklepów różnej wielkości
• Organizacji zajmujących się marnotrawstwem żywności
• Przedstawicieli branży meblowej

Apel o dialog

W końcowej części wypowiedzi Petru zaapelował do posłów o skierowanie projektu do prac komisyjnych, podkreślając że na obecnym etapie nie chodzi o wprowadzenie zmian, ale o możliwość dyskusji nad projektem. Szczególny apel skierował do Lewicy o wstrzymanie się od głosu, jeśli dialog społeczny jest dla tej formacji priorytetem.

Debata odbyła się podczas 13. posiedzenia Sejmu w dniu 13 czerwca 2024 roku w ramach pierwszego czytania poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta.

Źródła:  www.sejm.gov.pl